Αρχαία Ελληνικά Παιχνίδια
3ο Μέρος, Παιχνίδια Στρατηγικής
Με μεγάλη χαρά ανακαλύψαμε την ιστοσελίδα www.ancientgreektoys.gr με διακριτικό τίτλο Αρχαία Ελληνικά Παιχνίδια - Εταιρεία μελέτης αρχαίων και εκπαιδευτικών παιχνιδιών.
Σε μια σειρά από 7 άρθρα θα σας παρουσιάσουμε και τις 7 κατηγορίες όπου οι ερευνητές και δημιουργοί της σελίδας έχουν χωρίσει τα παιχνίδια.
Σε αυτό το τρίτο άρθρο θα σας παρουσιάσουμε τα Παιχνίδια Στρατηγικής ενώ στο επόμενο άρθρο θα σας παρουσιαστούν τα Παιχνίδια με Ζώα.
Σε μια σειρά από 7 άρθρα θα σας παρουσιάσουμε και τις 7 κατηγορίες όπου οι ερευνητές και δημιουργοί της σελίδας έχουν χωρίσει τα παιχνίδια.
Σε αυτό το τρίτο άρθρο θα σας παρουσιάσουμε τα Παιχνίδια Στρατηγικής ενώ στο επόμενο άρθρο θα σας παρουσιαστούν τα Παιχνίδια με Ζώα.
Τριοδίν
Αρχαίο ελληνικό παιχνίδι, που δεν έχει διασωθεί η αρχαία ονομασία του αλλά πιθανότατα λεγόταν τριάς. Τριόδιν είναι η βυζαντινή του ονομασία και είναι το απλούστερο από τα πνευματικά παιχνίδια, τα παιχνίδια διαγραμμισμού, όπως τα αποκαλούσαν.
Παιζόταν από δύο παίκτες, που ο καθένας χρησιμοποιούσε τρείς πεσσούς (κουκιά, ρεβίθια, καρύδια κλπ.) διαφορετικού χρώματος ή διαφορετικού είδους ο καθένας και γινόταν κλήρωση για το ποιος θα ξεκινούσε το παιχνίδι. Κάθε παίκτης προσπαθούσε να σχηματίσει ευθεία τοποθετώντας τους πεσσούς του σε κατάλληλα σημεία. Κατόπιν κάθε παίκτης δικαιούνταν να μετακινηθεί μόνο μια φορά, κινώντας όποιον πεσσό ήθελε και προσπαθώντας να εμποδίσει τον αντίπαλό του να σχηματίσει τριόδιν, δηλαδή ευθεία γραμμή με τους τρείς δικούς του πεσσούς. Τότε κέρδιζε και το παιχνίδι επαναλαμβανόταν. Σήμερα το γνωρίζουμε ως τρίλιζα, τριάδα, τρίλια ή τρίτσα.
Στην φωτογραφία αριστερά βλέπουμε Διαγραμμισμούς για το παιχνίδι «τριόδιν» όπως διακρίνονται στις βαθμίδες από τα Μεγάλα Προπύλαια της Ελευσίνας
Αρχαίο ελληνικό παιχνίδι, που δεν έχει διασωθεί η αρχαία ονομασία του αλλά πιθανότατα λεγόταν τριάς. Τριόδιν είναι η βυζαντινή του ονομασία και είναι το απλούστερο από τα πνευματικά παιχνίδια, τα παιχνίδια διαγραμμισμού, όπως τα αποκαλούσαν.
Παιζόταν από δύο παίκτες, που ο καθένας χρησιμοποιούσε τρείς πεσσούς (κουκιά, ρεβίθια, καρύδια κλπ.) διαφορετικού χρώματος ή διαφορετικού είδους ο καθένας και γινόταν κλήρωση για το ποιος θα ξεκινούσε το παιχνίδι. Κάθε παίκτης προσπαθούσε να σχηματίσει ευθεία τοποθετώντας τους πεσσούς του σε κατάλληλα σημεία. Κατόπιν κάθε παίκτης δικαιούνταν να μετακινηθεί μόνο μια φορά, κινώντας όποιον πεσσό ήθελε και προσπαθώντας να εμποδίσει τον αντίπαλό του να σχηματίσει τριόδιν, δηλαδή ευθεία γραμμή με τους τρείς δικούς του πεσσούς. Τότε κέρδιζε και το παιχνίδι επαναλαμβανόταν. Σήμερα το γνωρίζουμε ως τρίλιζα, τριάδα, τρίλια ή τρίτσα.
Στην φωτογραφία αριστερά βλέπουμε Διαγραμμισμούς για το παιχνίδι «τριόδιν» όπως διακρίνονται στις βαθμίδες από τα Μεγάλα Προπύλαια της Ελευσίνας
Τεσσέρες
Σύμφωνα με το Χρήστο Λάζο προκύπτουν από την ξένη βιβλιογραφία στοιχεία για κάποια πολύ ενδιαφέροντα αντικείμενα παιχνιδιών τα οποία δυστυχώς καλύπτει απόλυτο σκοτάδι.
Αρχικά η λέξη προσδιόριζε το ζάρι ή το τετραγωνισμένο πιόνι. Έτσι πιθανότατα προσδιόριζε διάφορα τετράγωνα, παραλληλόγραμμα ή κυβικά αντικείμενα που χρησίμευαν για τους ίδιους σκοπούς και τελικά οι αρχαιολόγοι έδωσαν το όνομα «τέσσερα» σε ένα πλήθος αντικειμένων συχνά όχι και τόσο καλά προσδιορισμένων.
Ένα είδος από αυτά απαρτίζεται από μικρές ράβδους από κόκαλο, μήκους 9 έως 10 εκατ., που τις ονόμαζαν μονομάχους (gladiator) και στη μία τους άκρη, καταλήγουν σε μικρή κυκλική λαβή που πιθανότατα διευκόλυνε στο κράτημα για την τοποθέτησή τους σε κάποιο κουτί ή κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Κάθε ράβδος έχει χαραγμένη στην εσωτερική της πλευρά μια λέξη. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η χρήση των τεσσάρων ήταν ανάλογη με την σημερινή χρήση από τις μάρκες και τις κάρτες που σημειώνουμε τα κέρδη μας, κι έτσι υπήρχε μια ολόκληρη σειρά από τεσσάρες που ονομαζόταν «comput digital».
Σύμφωνα με το Χρήστο Λάζο προκύπτουν από την ξένη βιβλιογραφία στοιχεία για κάποια πολύ ενδιαφέροντα αντικείμενα παιχνιδιών τα οποία δυστυχώς καλύπτει απόλυτο σκοτάδι.
Αρχικά η λέξη προσδιόριζε το ζάρι ή το τετραγωνισμένο πιόνι. Έτσι πιθανότατα προσδιόριζε διάφορα τετράγωνα, παραλληλόγραμμα ή κυβικά αντικείμενα που χρησίμευαν για τους ίδιους σκοπούς και τελικά οι αρχαιολόγοι έδωσαν το όνομα «τέσσερα» σε ένα πλήθος αντικειμένων συχνά όχι και τόσο καλά προσδιορισμένων.
Ένα είδος από αυτά απαρτίζεται από μικρές ράβδους από κόκαλο, μήκους 9 έως 10 εκατ., που τις ονόμαζαν μονομάχους (gladiator) και στη μία τους άκρη, καταλήγουν σε μικρή κυκλική λαβή που πιθανότατα διευκόλυνε στο κράτημα για την τοποθέτησή τους σε κάποιο κουτί ή κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.
Κάθε ράβδος έχει χαραγμένη στην εσωτερική της πλευρά μια λέξη. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η χρήση των τεσσάρων ήταν ανάλογη με την σημερινή χρήση από τις μάρκες και τις κάρτες που σημειώνουμε τα κέρδη μας, κι έτσι υπήρχε μια ολόκληρη σειρά από τεσσάρες που ονομαζόταν «comput digital».
Στομάχιον
Το παιχνίδι «ΣΤΟΜΑΧΙΟΝ» ήταν επινόηση του Αρχιμήδη και θεωρείται ο πρόγονος του κινεζικού παιχνιδιού που σήμερα είναι γνωστό ως «Τάγκραμ». Το ίδιο παιχνίδι αναφέρεται και ως «ΟΣΤΟΜΑΧΙΟΝ» (μάχη με οστά) αλλά στις μέρες μας είναι ευρύτερα γνωστό με την πρώτη ονομασία. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέρονται αρχαία Ελληνικά παιχνίδια
Αποτελείται από 14 διαφορετικού σχήματος κομμάτια και ο στόχος ήταν η άσκηση της παρατηρητικότητας, της μνήμης και της αντίληψης των μαθητών του Αρχιμήδη, ως εξής: αφού πρώτα ο ίδιος έφτιαχνε κάποια σχέδια με όλα τα κομμάτια του «ΣΤΟΜΑΧΙΟΥ», έβαζε τους μαθητές του να τα ανασυνθέσουν βλέποντας όμως μόνο το περίγραμμά τους.
Ένας δεύτερος τρόπος παιξίματος είναι και το γνωστό πρόβλημα (γεωμετρίας και μαθηματικών) του Αρχιμήδη, δηλαδή πόσες φορές μπορεί κάποιος να σχηματίσει το συγκεκριμένο τετράγωνο τοποθετώντας τα κομμάτια του «ΣΤΟΜΑΧΙΟΥ» με διαφορετική διάταξη .
Το παιχνίδι «ΣΤΟΜΑΧΙΟΝ» ήταν επινόηση του Αρχιμήδη και θεωρείται ο πρόγονος του κινεζικού παιχνιδιού που σήμερα είναι γνωστό ως «Τάγκραμ». Το ίδιο παιχνίδι αναφέρεται και ως «ΟΣΤΟΜΑΧΙΟΝ» (μάχη με οστά) αλλά στις μέρες μας είναι ευρύτερα γνωστό με την πρώτη ονομασία. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέρονται αρχαία Ελληνικά παιχνίδια
Αποτελείται από 14 διαφορετικού σχήματος κομμάτια και ο στόχος ήταν η άσκηση της παρατηρητικότητας, της μνήμης και της αντίληψης των μαθητών του Αρχιμήδη, ως εξής: αφού πρώτα ο ίδιος έφτιαχνε κάποια σχέδια με όλα τα κομμάτια του «ΣΤΟΜΑΧΙΟΥ», έβαζε τους μαθητές του να τα ανασυνθέσουν βλέποντας όμως μόνο το περίγραμμά τους.
Ένας δεύτερος τρόπος παιξίματος είναι και το γνωστό πρόβλημα (γεωμετρίας και μαθηματικών) του Αρχιμήδη, δηλαδή πόσες φορές μπορεί κάποιος να σχηματίσει το συγκεκριμένο τετράγωνο τοποθετώντας τα κομμάτια του «ΣΤΟΜΑΧΙΟΥ» με διαφορετική διάταξη .
Εννεάδες
Σύμφωνα με τον Χρήστο Λάζο και παρά την αντίθετη άποψη κάποιων ερευνητών το παιχνίδι αυτό ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες. Η ονομασία «εννεάδα» προέρχεται από τις σημερινές ονομασίες του παιχνιδιού, που το γνωρίζουμε ως εννιάδα ή εννιάρα ή εννιάπετρο και φαίνεται πως ήταν μία παραλλαγή του αρχαιοελληνικού παιχνιδιού «τριόδιν». Είναι σημαντικό ότι από αρχαιοελληνικά ευρήματα γνωρίζουμε ακριβώς το σχέδιό του και το πώς παιζόταν.
Ο κάθε παίχτης έπαιρνε εννέα πιόνια διαφορετικού χρώματος από αυτά του αντιπάλου και το παιχνίδι ξεκινούσε με το λάχνισμα, δηλαδή τον κλήρο για το ποιος θα παίξει πρώτος, ο οποίος είχε τη δυνατότητα να επιλέξει και κάποιο «ζωτικό» σημείο για το αρχικό πιόνι του. Αυτός που κατόρθωνε, είτε εξαρχής είτε στην διάρκεια του παιχνιδιού, να σχηματίσει τριόδιν, τοποθετώντας τρία πιόνια του σε ευθεία γραμμή, τότε αφαιρούσε έναν, όποιον ήθελε πεσσό (πιόνι) του αντιπάλου του. Χαμένος τελικά ήταν ο παίκτης που έμενε με δύο μόνο πιόνια.
Σύμφωνα με τον Χρήστο Λάζο και παρά την αντίθετη άποψη κάποιων ερευνητών το παιχνίδι αυτό ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλληνες. Η ονομασία «εννεάδα» προέρχεται από τις σημερινές ονομασίες του παιχνιδιού, που το γνωρίζουμε ως εννιάδα ή εννιάρα ή εννιάπετρο και φαίνεται πως ήταν μία παραλλαγή του αρχαιοελληνικού παιχνιδιού «τριόδιν». Είναι σημαντικό ότι από αρχαιοελληνικά ευρήματα γνωρίζουμε ακριβώς το σχέδιό του και το πώς παιζόταν.
Ο κάθε παίχτης έπαιρνε εννέα πιόνια διαφορετικού χρώματος από αυτά του αντιπάλου και το παιχνίδι ξεκινούσε με το λάχνισμα, δηλαδή τον κλήρο για το ποιος θα παίξει πρώτος, ο οποίος είχε τη δυνατότητα να επιλέξει και κάποιο «ζωτικό» σημείο για το αρχικό πιόνι του. Αυτός που κατόρθωνε, είτε εξαρχής είτε στην διάρκεια του παιχνιδιού, να σχηματίσει τριόδιν, τοποθετώντας τρία πιόνια του σε ευθεία γραμμή, τότε αφαιρούσε έναν, όποιον ήθελε πεσσό (πιόνι) του αντιπάλου του. Χαμένος τελικά ήταν ο παίκτης που έμενε με δύο μόνο πιόνια.
Κλείνοντας το τρίτο άρθρο αυτής της σειράς θα ήθελα να σας αναφέρω πως οι καταπληκτικές φωτογραφίες είναι της κας. Δανάης Αρνέλλου – Λάζου.
Δημοσίευση 27/09/2013 πηγή ancientgreektoys.gr σχόλιο administrator (19:33)